Bartın’ın da içlerinde bulunduğu farklı kentlerden toplanan geniş çaplı DNA verilerini inceleyen bilim insanları, Türk toplumuna biyolojik açıdan en yakın toplulukları belirledi. Bilkent Üniversitesi öncülüğünde gerçekleşen araştırmada, Bartın dahil 81 ildeki yaklaşık 4 bin kişinin DNA örnekleri analiz edildi. Çalışmanın sonucunda, Türk toplumunun genetik açıdan özellikle İtalya ve İspanya'da yaşayan topluluklarla önemli benzerlikler taşıdığı tespit edildi. Araştırma, Türkiye'nin köken merakına ışık tutarken, genetik çeşitlilik ve göçlerin etkisini de gözler önüne serdi.
81 İlden 4 Binden Fazla DNA Örneği İncelendi
2021 yılında yapılan ve 2023’te yeniden ilgi odağı olan araştırma, Türk toplumunun genetik yapısını incelemek için Türkiye’nin farklı bölgelerinden 4 binden fazla DNA örneğini analiz etti. Bilkent Üniversitesi Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Tayfun Özçelik’in öncülüğünde, Koç Üniversitesi, Rockefeller, Yale, Cardiff ve Icahn School of Medicine gibi prestijli kurumların da katılımıyla yürütülen bu araştırma, Türk toplumunun genetik geçmişine dair detaylı veriler sağladı.Türkiye’nin Genetik Kökeninde İtalya ve İspanya ile Benzerlik Var
Araştırmanın sonuçları, Türk toplumunun genetik yapısının özellikle İtalya’nın Toskana bölgesinde yaşayan halkla yakın bir benzerlik taşıdığını ortaya koydu. İtalya’dan sonra İspanya, Türklerle genetik benzerlik taşıyan ikinci toplum olarak listelendi. Bu bulguların, Anadolu’nun ilk çiftçilerinin Cilalı Taş Devri’nde Avrupa’ya gerçekleştirdiği göçlerin kalıntılarını yansıtıyor olabileceği düşünülüyor.Balkan, Kafkas ve Orta Doğu ile Ortak Genetik Bileşenler
Çalışma, Türk toplumunun yalnızca Batı Avrupa ile değil, aynı zamanda Balkan, Kafkas ve Orta Doğu toplumları ile de ortak genetik bileşenler taşıdığını gösterdi. Temel bileşenler analizinde, Türk toplumunun genetik yapısının farklı bireyler arasında önemli çeşitlilik gösterdiği, ancak genel olarak toplumun tekil kümelerden oluşmadığı, yani genetik bütünlük arz ettiği tespit edildi.Türkiye’de Genetik Köken Merakı Artıyor
Türkiye’de son yıllarda vatandaşların soy geçmişine ve genetik kökenine olan ilgisi giderek artıyor. 2018’de e-Devlet üzerinden sunulmaya başlanan alt-üst soy bilgisi hizmeti, milyonlarca vatandaşın aile geçmişine dair detaylara ulaşmasını sağladı. Bu ilginin bir sonucu olarak, DNA testi ve soy analizi yapan özel şirketlere yönelik talep de büyük oranda arttı. Ancak uzmanlar, bu tür testlerde ihtisas sahibi olmayan kuruluşlardan alınan sonuçların yanıltıcı olabileceğini ve genetik analizlere yönelik bilimsel çalışmalara başvurulması gerektiğini vurguluyor.Türklerin Genetik Yapısındaki Çeşitliliğin Tarihi ve Kültürel Yansımaları
Türkiye'nin genetik çeşitliliği, ülkenin çok katmanlı tarihini ve kültürel mozaiğini de yansıtıyor. Anadolu toprakları; Asya’dan Avrupa’ya, Mezopotamya’dan Akdeniz’e uzanan göç dalgalarının izlerini taşırken, bu durum ülkenin hem etnik hem de genetik çeşitliliğini artırıyor. Sonuç olarak, Türkiye’nin farklı bölgelerinden alınan DNA örneklerinin İtalya, İspanya, Balkanlar, Kafkaslar ve Orta Doğu ile olan genetik benzerliği, Anadolu'nun tarih boyunca nasıl bir kültürel ve biyolojik kavşak noktası olduğunun altını çiziyor.MUHABİR - YUSUFHAN KABAKCI
