Ortadoğu ülkelerinin tamamı Osmanlı İmparatorluğu’nun Birinci Dünya Savaşı sonrasında çökmesiyle kurulmuş ülkeler. Osmanlı İmparatorluğu’nun devamı niteliğinde bulunan ve yeni kurulan Türkiye Cumhuriyeti ile Ortadoğu ülkelerinin ilişkileri de bu tarihten itibaren başlıyor. Türkiye’nin kurulduğu tarihten itibaren yüzünü Batı’ya dönerek ticari ilişkilerini de Batı eksenli bir çerçeveye oturtması ve aynı zamanda hem Arap ülkelerinin hem de Türkiye’nin birbirlerine karşı olumsuz yaklaşımları nedeniyle ticari ve siyasi ilişkiler uzun bir dönem göz ardı edilmişti.
Ortadoğu’nun yüksek ekonomik değere sahip doğal kaynakları bulunuyor. Bu da bölgenin ekonomik olarak potansiyeli yüksek bir konuma sahip olmasına sebep oluyor. Bölgede bulunan yüksek katma değere sahip doğal kaynakların ekonomik olarak bir değere dönüştürülmesi neticesinde, bölge ülkeleri arasında önemli boyutlarda ticaret akışları yaratılabiliyor.
Türkiye ile Ortadoğu ülkeleri arasındaki ekonomik ilişkiler, siyasi ilişkilerle paralellik gösteriyor. Batı ülkeleri ile olan olumsuz ilişkilerin devam etmesi, Ortadoğu ülkeleri (Katar, Dubai, son aylarda ise Mısır) ile Türkiye arasında artmaya başlayan siyasi ilişkiler, ekonomik ilişkilerin de artmaya başlamasında bir tabiri caizse başlangıç noktası olarak kabul edilebilir.
Türkiye’nin ekonomik tablolarının istikrarsız seyretmesi ve bölgedeki düzensizlikler ticari ilişkilerde de bir istikrara izin vermemekte. Türkiye’nin ekonomik kriz ve ihracatının artmasıyla paralel olarak ithalatın da artması, bu nedenle ortaya çıkan cari açık, Türkiye’nin bu dönemde ekonomik olarak atılım sağlayamamasında en büyük faktörler olarak göze çarpıyor.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın temmuz ayında Suudi Arabistan, Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri’ne yaptığı ‘sıcak para’ ziyaretlerinin ardından 'yatırım' görüşmeleri başlamıştı. Hürriyet’ten Aysel Alp’in haberine göre, bazı yollara ve limanlara hisse alımı yoluyla ortak olmayı planlayan Körfez yatırımcılarının özellikle Kuzey Marmara Otoyolu, İstanbul-İzmir Otoyolu ve Çanakkale Otoyolu projelerinden hisse almak için görüşmeler yaptığı, bazı limanlara da ortak olmak istedikleri belirtildi.
Orta Doğu “Sıcak”ı Bartın’da
Her ne kadar 14 Mayıs Cumhurbaşkanlığı seçimlerinden önce gündeme gelse de, Bartın’a yatırım yapan Dubai merkezli NAD Gruba ait MNK Mobilya Bartın Çayırköy’de faaliyet gösterecek olan fabrikanın imar ve proje çalışmaları ile zemin güçlendirme çalışmaları tamamlanmış, fabrika binasında kullanılacak yapı elemanlarının imalatı ise devam ederken, Adalet Bakanı Yılmaz Tunç gelişmeyi:” Yatırım Üretim, İstihdam, İhracat ve cari fazla yoluyla ülkemizi ve Bartın’ımızı büyütmeye devam ediyoruz” açıklamasıyla duyurmuştu.
Seçimlerin ardından ‘sıcak para’ arayışına başlayan iktidar, Arap ülkelerindeki yatırımcılara göz kırptı. AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, temmuz ayında Suudi Arabistan, Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri’ne ziyaret gerçekleştirmişti. Erdoğan’ın ziyareti kamuoyunda ‘sıcak para arayışı’ şeklinde yorumlanmıştı.
MUHABİR - YUSUFHAN KABAKCI
