Bölgesel Amatör Lig Nedir?
Bölgesel Amatör Lig (BAL), isminden de tahmin edilebileceği üzere, ağırlıklı olarak grupların birbirine yakın coğrafi bölgelerde, komşu şehirlerde olan takımlarıyla şekillenen, amatör liglerin en üst basamağı olarak kabul ediliyor. Aynı zamanda da, Türkiye’deki beşinci seviye futbol ligi olan bu BAL, 1990 – 1994 yılları arasında oynatılan Deplasmanlı Amatör Lig’in, 2010 yılından bu yana oynatılmaya devam eden hâli. Sporcusundan yöneticisine, kulüp çalışanlarından hakemlerine yaklaşık 70 bin kişiyi aynı çatı altında topluyor.
BAL’da yeni sezon 10 gruptan oluşuyor, grup maçları ise puan usulüyle ve çift devreli lig olarak oynatılacak. TFF tarafından çoğunlukla küme yükselme esasları değiştirilse de geçtiğimiz sezon itibarıyla ‘yükselme’ her grubun birincisi 3.Lig’e çıkması esasına dayanıyordu. İki yıldır play-off müsabakalrı kaldırılırken grup birincileri direk 3.lige yükseldi. Yeni sezonda yeni bir sistem uygulanacak.
BAL 2024-2025 sezonu 14 takımlı 2 grup, 15 takımlı 4 grup, 16 takımlı 3 grup ve 17 takımlı 1 grup olmak üzere toplam 10 grup’da 153 takımın katılımı ile oynanacak. 10 grup halinde mücadele edecek takımlardan gruplarında şampiyon olacak takımlar TFF 3.Lige yükselecek.
İstanbul grubunun dışında kalan 9 grubun 2. sırayı tamamlayan 9 takımı, play-off mücadelesine katılacak. Ayrıca, kalan 9 grubun 3. sırayı bitiren en iyi 7 takım da play-off aşamasına geçecek. Bu 16 takım arasında sadece bir takım bir üst lige çıkma hakkı kazanacak.
İstanbul grubunda ise 2., 3., 4. ve 5. sırayı alan takımlar kendi aralarında play-off oynayacak ve bu süreç sonunda bir takım TFF 3. Lige yükselecek. Sonuç olarak, BAL'dan toplamda 12 takım TFF 3. Lige terfi etmiş olacak.
Şehir kontenjanı bulunuyor
BAL’da, bütün bu kalabalık ‘bürokratik’ görünümün yanı sıra, bir de şehir kontenjanı bulunur. Yani, her şehrin Bölgesel Amatör Lig’de belli sayıda takım bulundurma hakkı vardır. Dolayısıyla grupta son iki sırada yer almasa dâhi, kendi şehir takımları arasında sonuncu olan takımın küme düştüğü durumlar olabilir.
Örneğin, bir ilin BAL kontenjanı beş takım… Bu beş takımdan hiçbirisi şampiyon olamaz veya son iki sırayı alıp küme düşmezse; lig sıralaması fark etmeksizin kendi içlerinde son sırayı almış olan takım doğrudan Süper Amatör Lig’e düşer. Dördüncü sırayı alan takım ise il kontenjanı gereği düşmemek için Süper Amatör Lig’den gelen takımla baraj maçı oynar ve kaybederse Süper Amatör Lig’e düşer; kazanan amatör takım ise BAL’a yükselir.
Belediye takımlarının, her ne kadar resmî olarak belediyelerin kulüplere destek vermemesi durumu söz konusu olsa da hatırı sayılır bir yer kazandığı BAL gruplarında, sağlık şartları tamamen kulüplerin inisiyatifine bırakılmış durumda. TFF, bu maçlar için kendisi bir sağlıkçı atamazken; kulüplerin maçlara ücret karşılığı sağlıkçı getirme veya kendi kadrosunda bir sağlıkçı bulundurma zorunluluğu bulunuyor.
Yaş kontenjanı ve yabancı futbolcu oynatma izni
Buna göre 1990'ların sonunda amatör futbola giren 'kontenjan' uygulaması kaldırıldı. Artık A takım seviyesinde hiçbir ligde kadroda yaşı büyük oyuncu sınırlaması olmayacak.
Dahası, önceki sezonlarda 3. Lig ve Bölgesel Amatör Lig’de 30 yaşının üstündeki futbolculara takım bazında kontenjan uygulanır; “yaş kontenjanı” isimli bu uygulama çıkarıldığından bu yana pek çok futbolcu, erken yaşta (çoğunlukla oynayacak takım bulamamaktan ötürü) futbola veda etti. İlk kez yaş kontenjanı kaldırıldı.
2024-2025 sezonu Bölgesel Amatör Lig’de 2002 doğumlu 5 oyuncu kadroda olacak. yeni statüde 5 oyuncudan 2 tanesi 11’de olacak.
2019 – 2020 sezonuna dek Bölgesel Amatör Lig’de yabancı futbolcu oynatılabilirken, 2019 yılı itibarıyla yabancı futbolcu oynatmak yasaklandı.